Πώς επηρεάζει τον εγκέφαλο σου η κλασική μουσική;

Μπορεί να έχετε ακούσει ανθρώπους να λένε ότι αν ακούς κλασική μουσική, σε κάνει πιο έξυπνο. Είναι όμως αυτό αλήθεια ή απλώς ένας μύθος; Λέγεται ότι η μουσική τρέφει την ψυχή, οπότε σε αυτό το άρθρο, θα δούμε πόσο η κλασική μουσική είναι το αντιοξειδωτικό της μουσικής.

Γιατί ακούμε μουσική;

Ας ξεκινήσουμε πριν βουτήξουμε στις ιδιαιτερότητες της κλασικής μουσικής.
Για εκατοντάδες χρόνια, οι άνθρωποι ένιωθαν την ανάγκη να δημιουργήσουν μουσική, να κινηθούν με ρυθμό. Λέγεται ότι η μουσική θα μπορούσε να προέρχεται από μια πρωτογλώσσα και θα μπορούσε να προέρχεται από μια πρώιμη μορφή επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων.

Το 2013 ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι ακούνε μουσική μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες. ανάλυση διάθεσης, αυτογνωσία και κοινωνικοί λόγοι. Η μουσική μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας, μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε άφθονα συναισθήματα από το να νιώθουμε χαρούμενοι, λυπημένοι, ενεργητικοί, παθιασμένοι και εμπνευσμένοι.

Τα εφέ της μουσικής στον εγκέφαλο

Υπάρχουν πολλές θεωρίες για το γιατί η μουσική μας επηρεάζει με τέτοιο τρόπο. Μια θεωρία είναι ότι η τεταμένη μουσική και η μουσική με αισιόδοξο ρυθμό θα αλλάξουν τον καρδιακό μας ρυθμό που μπορεί να δημιουργήσει δυσφορία εάν είναι απροσδόκητο ή μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε ενέργεια και να θέλουμε να κινηθούμε στον ρυθμό.

Το 2015 μια μελέτη του BBC έλεγε: «Οι ήχοι στακάτο που ανεβαίνουν προς τα πάνω, τείνουν να μας βάζουν σε αδιέξοδο, ενώ οι μακρύι φθίνοντες τόνοι φαίνεται να έχουν ηρεμιστικό αποτέλεσμα».

Αυτή η μελέτη δείχνει ότι τείνουμε να αντιδρούμε με θετικό τρόπο σε πιο ήρεμη, πιο απαλή μουσική, καθώς ο καρδιακός μας ρυθμός δεν αυξάνεται, πράγμα που σημαίνει ότι τείνουμε να χαλαρώνουμε περισσότερο. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature το 2014 έδειξε ότι η μουσική έχει την ικανότητα να διεγείρει μέρη του εγκεφάλου μας που διαφορετικά δεν θα χρησιμοποιούνταν.

Αυτό συνδέεται επίσης με συναισθηματικά κανάλια και είναι ίσως ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους όλοι αντιδρούμε διαφορετικά σε αυτό που ακούμε. Μερικές φορές συνδέουμε ορισμένες αναμνήσεις ή συναισθήματα με τη μουσική και αυτό μερικές φορές μπορεί να τονώσει την παραγωγικότητά μας.

Γιατί η κλασσική μουσική είναι διαφορετική;

Το 1993 ο φυσικός και καθηγητής Dr. Gordon Shaw διεξήγαγε ένα ελεγχόμενο πείραμα με την κλασική μουσική. Στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια ο Shaw έπαιξε Mozart σε μια ομάδα φοιτητών και παρατήρησε μια αύξηση στο επίπεδο IQ. Αν και το πείραμα δεν βασίζεται σε σημαντικά στοιχεία από πολλούς επιστήμονες, δείχνει ότι η κλασική μουσική έχει θετικά αποτελέσματα στον εγκέφαλο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι όχι μόνο η ακρόαση κλασικής μουσικής μας χαλαρώνει και μας ηρεμεί, κάτι που μας κάνει να αποδίδουμε καλύτερα, αλλά μπορεί να αλλάξει και τη σκέψη μας.

Η ακρόαση του Μότσαρτ βοηθά να ζεσταθούν μέρη του εγκεφάλου που μας επιτρέπουν να αναπτύξουμε αφηρημένη σκέψη. Μια ξεχωριστή μελέτη από τον Δρ Kevin Labar έδειξε ότι η μουσική έχει τη δύναμη να βελτιώσει την εστίαση και συνεπώς την απόδοση.

Αυτό συμβαίνει γιατί όταν ακούμε χαλαρωτική κλασική μουσική, απελευθερώνεται ντοπαμίνη καθώς γινόμαστε ήρεμοι και χαλαροί. Αυτό αποτρέπει την απελευθέρωση ορμονών που σχετίζονται με το στρες, που σημαίνει ότι η διάθεση βελτιώνεται και αυτό που εργαζόμαστε γίνεται πιο ευχάριστο.

Η ακρόαση κλασικής μουσικής θα χαλαρώσει και θα ηρεμήσει το μυαλό, ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να λειτουργήσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του και να ανοίξει κανάλια δημιουργικότητας που κατά τα άλλα είναι αδρανή.

Μουσική και ντοπαμίνη

Η ντοπαμίνη απελευθερώνεται όταν γινόμαστε ήρεμοι και χαλαροί. Το 2011 το πρώτο πείραμα που εξέταζε τις σχέσεις μεταξύ ντοπαμίνης και ακρόασης μουσικής πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο McGill.

Η μελέτη είχε οκτώ εθελοντές που επέτρεψαν να σαρωθεί ο εγκέφαλός τους ενώ άκουγαν μουσική που τους άρεσε. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο αυξήθηκαν κατά περίπου 9% όταν το άτομο άκουγε μουσική που τους άρεσε.
Μόνο οργανική μουσική χρησιμοποιήθηκε για το πείραμα για να βεβαιωθείς ότι δεν υπήρχαν λεκτικοί συσχετισμοί με αντιδράσεις στο μουσικό κομμάτι. Αν και μπορεί να μην πιστεύεις ότι σου αρέσει η κλασική μουσική, μπορεί να διαπιστώσεις ότι η ηρεμιστική της αύρα έχει θετική επίδραση στον εγκέφαλό σου.

Τι είναι το εφέ του Mozart

Ο Γάλλος ερευνητής Δρ. Alfred A. Tomatis χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον όρο για να περιγράψει αυτό που θεωρούσε ότι ήταν μια επίδραση που αλλάζει τη σκέψη που ασκείται στον ανθρώπινο εγκέφαλο όταν ακούει τον Μότσαρτ.

Προτείνεται επίσης ότι θα αυξήσει το IQ σoυ. Αν και υπάρχουν πολύ λίγα επιστημονικά στοιχεία που να το υποστηρίζουν, συχνά συζητείται από επιστήμονες και ο όρος είναι πολύ δημοφιλής μεταξύ ορισμένων ερευνητών.