Τα cookies παρακολούθησης στο διαδίκτυο (γιατί αλλιώς σημαίνουν “μπισκότα”) είναι μια τεχνολογία για να θυμούνται οι browsers (Chrome, Firefox, Safari κλπ.) πληροφορίες καθώς οι χρήστες περιηγούνται στο διαδίκτυο. Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στο τι είναι τα cookies, ποιοί τύποι cookies υπάρχουν και θα πούμε για την Ευρωπαϊκή οδηγία για τα cookies (EU Cookie Directive).
Τι είναι λοιπόν αυτά τα μπισκοτάκια;
Με τα cookies παρακολούθησης οι browsers μπορούν να θυμούνται πότε ένας χρήστης είναι συνδεδεμένος σε ένα site (π.χ. σε κάποια περιοχή μόνο για μέλη ή στο Gmail, στο facebook κλπ.), αν ο χρήστης έχει επισκεφθεί στο παρελθόν ένα site, αλλά και ποιές είναι οι προτιμήσεις του σε μια ιστοσελίδα (δηλαδή επιλογές/ρυθμίσεις που αφορούν την κάθε ιστοσελίδα). Επίσης στο cookie μπορούν να αποθηκεύονται πληροφορίες για τη συσκευή του χρήστη (υπολογιστές, smartphone, tablet).
Στη πραγματικότητα ένα cookie είναι ένα μικρό αρχείο κειμένου (text file) που αποθηκεύεται στον υπολογιστή του χρήστη από τον browser. Τα cookies περιέχουν αποκλειστικά πληροφορίες, δηλαδή δεδομένα, δηλαδή δεν μπορούν να περιέχουν ιούς ή οτιδήποτε κακόβουλο όπως malware ή spyware ωστόσο η χρήση τους μερικές φορές μπορεί να θεωρηθεί κακόβουλη αφού μπορεί να παραβιάζει την ιδιωτικότητα των χρηστών. Έτσι ακόμα και αν δεν μπορούν να βλάψουν έναν υπολογιστή, τα cookies μπορεί να μην είναι ακίνδυνα αφού είναι πιθανό να “παραβιάσουν” την ιδιωτικότητα δηλαδή το απόρρητο των επισκεπτών των διαφόρων ιστοσελίδων (διάβασε παρακάτω…).
Τα cookies “υπενθυμίζουν” πληροφορίες για κάποια ιστοσελίδα όπως για παράδειγμα το μέγεθος της γραμματοσειράς π.χ.fontsize=small
Η παραπάνω πληροφορία σχετίζεται αποκλειστικά με κάποιο domain name π.χ. site.gr
Το domain αποτρέπει άλλες ιστοσελίδες να προσπελλάσουν το ένα τα cookies παρακολουθησης του άλλου. Ωστόσο όπως θα δούμε παρακάτω, οι ιστότοποι του internet μπορούν να μοιράζονται μεταξύ τους πληροφορίες μέσω των cookies.
Ας δούμε μερικούς τύπους cookies:
Persistent cookies (Επίμονα cookies)
Τέτοια cookies λήγουν (δηλαδή παύουν να έχουν ισχύ) έπειτα από κάποιο χρόνο ή έπειτα από κάποια ημερομηνία που καθορίζει αυτός που θέτει τα cookies (π.χ. λήγουν μετά από 1 χρόνο). Όταν ο χρήστης κλείνει τον browser του τα cookies αυτά δεν “καθαρίζονται” από τον υπολογιστή του χρήστη.
Ένα τέτοιο cookie μπορεί π.χ. να τεθεί σε ιστοσελίδες με την χαρακτηριστική επιλογή “Να παραμείνω συνδεδεμένος” κατά το login. Ένα τέτοιο cookie πρέπει να αποθηκευτεί όταν ο χρήστης κλείσει τον browser του προκειμένου να είναι συνδεδεμένος στην ιστοσελίδα όταν την ξαναεπισκεφτεί.
Τα “Επίμονα” cookies όμως μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να συλλέξουν πληροφορίες για τους χρήστες (χωρίς αυτοί να το ξέρουν) με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα όταν ένας χρήστης επισκέπτεται το Google, η μηχανή αναζήτησης θέτει ένα μοναδικό cookie για να συλλέξει πληροφορίες διαδικτυακής συμπεριφοράς του χρήστη. Έπειτα, οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση και διασύνδεση της συμπεριφοράς του χρήστη σε πολλά sites με την επωνυμία της Google (μπορούν π.χ. να γνωρίζουν τι αναζητά ο χρήστης στο διαδίκτυο, ποιούς ιστότοπους επισκέπτεται κλπ.)
Τι κάνει το Google αυτές τις πληροφορίες διαδικτυακής συμπεριφοράς των χρηστών; Εκτός των άλλων τις χρησιμοποιεί για να προβάλλει συγκεκριμένες διαφημίσεις που ανταποκρίνονται στις συνήθειες του χρήστη και είναι πολύ πιθανό να τον ενδιαφέρουν (target advertising).
Session cookies (Cookies Συνεδρίας)
Αυτά τα cookies αποθηκεύονται στους υπολογιστές του χρήστη όταν επισκέπτεται ένα site, αλλά λήγουν όταν ο χρήστης κλείσει τον browser ή αφού περάσει ένα ορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. μετά από 20 λεπτά αδράνειας του χρήστη). Οι συνεδρίες (sessions) είναι σημαντικές λόγω του ότι ορίζουν πότε ένας χρήστης είναι συνδεδεμένος σε μια ασφαλή περιοχή και πότε αποσυνδέεται (μόλις κλείσει ο browser γίνεται αυτόματη αποσύνδεση). Τα cookies συνεδρίας είναι από τα πιο “άκακα” από άποψη παραβίασης της ιδιωτικότητας…
First Party cookies (Cookies πρώτης ομάδας)
Τα first party cookies αφορούν αποκλειστικά το domain name της ιστοσελίδας του internet που επισκέπτεται ένας χρήστης. Για παράδειγμα αν επισκεφτεί κάποιος τον ιστότοπο site.gr και τεθεί ένα first party cookie, τότε οι πληροφορορίες του cookie θα μπορούν να “διαβαστούν” μόνο από τις σελίδες του domain name site.gr.
Third Party cookies (Cookies τρίτων)
Τα cookies παρακολούθησης τρίτων τίθενται από ένα domain name διαφορετικό από αυτό που επισκέπτεται ο χρήστης. Για παράδειγμα όταν ένας χρήστης επισκέπτεται στο internet το www.websiteone.gr και ένα cookie τίθεται από τον ιστότοπο www.websitetwo.gr. Αν τώρα ο ίδιος χρήστης επισκεφτεί τον ιστότοπο www.websitethree.gr, τότε αυτό το τρίτο site μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει το cookie που τέθηκε από το www.websitetwo.gr. Με άλλα λόγια ο χρήστης “αναγνωρίζεται” σε διάφορα sites τα οποία επισκέπτεται.
Για να πούμε την ακριβή αλήθεια βέβαια, στο παραπάνω παράδειγμα ούτε το www.websiteone.gr ούτε το www.websitethree.gr μπορούν να δουν τα cookies που τίθενται από το www.websitetwo.gr. Ωστόσο τίποτα δεν μπορεί να αποτρέψει το www.websitetwo.gr να συλλέξει πληροφορίες μέσα από τα cookies και να τις μοιραστεί με άλλους και βέβαια με τα www.websiteone.gr και www.websitethree.gr.
Ένα third party cookie μπορεί να χρησιμοποιηθεί (και αυτό γίνεται σε ευρεία κλίμακα) για την καταγραφή της διαδικτυακής συμπεριφοράς των χρηστών του internet. Την μέθοδο αυτή χρησιμοποιούν κυρίως διαφημιστικά δίκτυα, μηχανές αναζήτησης και φυσικά τα social media. Στόχος να προβάλλουν διαφημίσεις στους χρήστες σχετικές με τα ενδιαφέροντα τους, έτσι ώστε να είναι πιο πιθανό οι χρήστες να ενδιαφερθούν για τις διαφημίσεις, να κάνουν το πολυπόθητο κλικ και πιθανόν να κάνουν κάποια αγορά.
Ένα τρανό παράδειγμα cookies τρίτων είναι όταν μια ιστοσελίδα τοποθετεί ένα κουμπί facebook για να κάνουν οι χρήστες “Μου αρέσει” και “Κοινοποίηση” στο facebook μέσα από την τρίτη ιστοσελίδα (δηλαδή εκτός facebook). Σε αυτή τη περίπτωση τα cookies τρίτων είναι απαραίτητα για να λειτουργήσουν αυτά τα social κουμπιά. Επειδή όμως, όπως ειπώθηκε, τέτοια cookies επιτρέπουν την μελέτη και καταγραφή διαδικτυακής συμπεριφοράς από τρίτα μέρη, για την οποία ο χρήστης έχει άγνοια, τα third party cookies θεωρούνται από πολλούς ότι παραβιάζουν την ιδιωτικότητα των χρηστών.
Έλεγχος των cookies από τους browsers
Όλοι οι μεγάλοι browsers (Chrome, Firefox, Internet Explorer, Safari κλπ.) παρέχουν επίπεδα ελέγχου των cookies. Γενικά ο έλεγχος επιτρέπει στους χρήστες να μπλοκάρουν όλα τα cookies ή να επιτρέπουν συγκεκριμένα cookies ή ακόμα να μπλοκάρουν τα cookies τρίτων (third party). Σύμφωνα με τα επίσημα πρότυπα των cookies (RFC 2109 και RFC 2965) οι browsers θα έπρεπε από προεπιλογή να μπλοκάρουν όλα τα third party cookies. Ωστόσο σχεδόν όλοι οι browsers τα επιτρέπουν εφόσον ο ιστότοπος που θέτει το cookie έχει μια “Πολιτική Απορρήτου” προσβάσιμη από τους χρήστες. Πολλές φορές όμως η σελίδα με την πολιτική απορρήτου μπορεί να είναι κενή. Παρόλα αυτά ακόμα και σε τέτοια sites επιτρέπεται να θέσουν third party cookies.
Οι browsers επιτρέπουν αυτά τα cookies επειδή αν δεν το κάνανε μπορεί κάποιες λειτουργίες της ιστοσελίδας την οποία επισκέπτεται ο χρήστης να φαίνονταν περιορισμένες καθώς οι ιστοσελίδες βασίζουν πολλά στη λειτουργία των cookies. Έτσι θα έμοιαζε στον μέσο χρήστη ότι ο browser δεν λειτουργεί σωστά και για αυτό επιτρέπονται από προεπιλογή τα cookies στους περισσότερους browsers.
Ο Ευρωπαϊκός Νόμος για τα cookies (EU Cookie Law)
Ο Ευρωπαϊκός Νόμος για τα cookies είναι μια νομοθεσία περί απορρήτου που απαιτεί από τις ιστοσελίδες να παίρνουν την έγκριση των επισκεπτών τους πριν αποθηκεύσουν ή ανακτήσουν πληροφορίες για υπολογιστές, smartphone ή tablet. Η νομοθεσία σχεδιάστηκε για να προστατεύσει την ιδιωτικότητα των χρηστών όταν αυτοί είναι online, αναφέροντας σε αυτούς ότι συλλέγονται οι πληροφορίες “διαδικτυακής συμπεριφοράς” ή άλλες πληροφορίες που αφορούν στη συσκευή των χρηστών. Οι χρήστες θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν πως χρησιμοποιούνται οι πληροφορίες αυτές.
Ο Νόμος αυτός ξεκίνησε ως Ευρωπαϊκή οδηγία (EU Directive) και υιοθετήθηκε από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάιο του 2011. Η οδηγία έδινε την δυνατότητα στους χρήστες του internet να αρνηθούν την χρήση cookies που θα προσέβαλλαν την ιδιωτικότητα τους. Η οδηγία προέκυψε από το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα sites χρησιμοποιούσαν και χρησιμοποιούν cookies (μερικά μάλιστα θέτουν δεκάδες ή και εκατοντάδες cookies).
Υπάρχουν και άλλου τύπου τεχνολογίες όπως το Flash ή η HTML5 που κάνουν το ίδιο με τα cookies και αυτές οι τεχνολογίες συμπεριλαμβάνονται επίσης στον Νόμο.
Πηγή: Nextnet
Comments
Loading…